การปฏิสนธิ

            การปฏิสนธิของตัวอสุจิและไข่ของมนุษย์ เกิดบริเวณท่อนำไข่ หรือปีกมดลูก เกิดเป็นเซลล์ใหม่ 1 เซลล์ที่เรียกว่า ไซโกต ไซโกตมีการแบ่งเซลล์จาก 1 เซลล์ เป็น 2 เซลล์ และทวีคูณเรื่อย ๆ จนเกิดกลุ่มเซลล์ ระหว่างแบ่งเซลล์กลุ่มเซลล์เคลื่อนไปตามท่อนำไข่ แล้วฝังตัวที่ผนังมดลูก เรียกกลุ่มเซลล์ในระยะนี้ว่า เอ็มบริโอ

ภาพที่ 24 การปฏิสนธิและการเคลื่อนที่ของเอ็มบริโอไปฝังตัวที่ผนังมดลูก

เอ็มบริโอจะเจริญเติบโต และเปลี่ยนแปลงรูปร่างไปตามอายุ โดยมีลำดับพัฒนาการเจริญของอวัยวะต่าง ๆ ดังภาพ

ภาพที่ 25 การเจริญของตัวอ่อนของมนุษย์
ที่มา: หนังสือเรียน รายวิชาวิทยาศาสตร์ ม.2 หน้า 35

            แม่ตั้งครรภ์ประมาณ 280 วัน นับจากวันแรกของการมีประจำเดือนครั้งสุดท้าย จากนั้นถึงกำหนดคลอด และเจริญเติบโตเพิ่มความสูงและน้ำหนักของร่างกายเป็นมนุษย์ที่เจริญเต็มวัยต่อไป
ในบางกรณี เมื่อตัวอสุจิเข้าไปผสมกับไข่ได้เป็นไซโกตแล้ว เซลล์ไซโกตอาจแยกออกเป็น 2 เซลล์ แต่ละเซลล์จะเจริญพัฒนาไปเป็นเอ็มบริโออยู่ภายในครรภ์ของแม่              ซึ่งทารกที่เกิดจากไซโกตเดียวกัน จะมีเพศเดียวกัน และลักษณะพันธุกรรมเหมือนกัน ทุกประการ เรียกฝากแฝดลักษณะนี้ว่า แฝดร่วมไข่ หรือ แฝดแท้
บางครั้งไข่อาจจะตกพร้อมกัน 2 เซลล์หรือมากกว่า แต่ละเซลล์มีตัวอสุจิเข้าผสมเกิดเป็นไซโกตที่จะเจริญพัฒนาไปเป็นเอ็มบริโอ ที่มีลักษณะพันธุกรรมแตกต่างกัน               อาจเป็นเพศเดียวกันหรือคนละเพศ เรียกฝาแฝดลักษณะนี้ว่า แฝดต่างไข่ หรือแฝดเทียม
การเกิดแฝดร่วมไข่และแฝดต่างไข่ เป็นดังภาพ

ภาพที่ 26 การเกิดแฝดร่วมไข่ และการเกิดแฝดต่างไข่
ที่มา: หนังสือเรียน รายวิชาวิทยาศาสตร์ ม.2 หน้า 35

            การคุมกำเนิด หมายถึง การป้องกันไม่ให้เกิดการตั้งครรภ์ แบ่งเป็น
1. การคุมกำเนิดแบบชั่วคราว มีหลายวิธี เช่น ถุงยางอนามัย ยาคุมกำเนิด ห่วงอนามัย ฝาครอบปากมดลูก การนับวันปลอดภัย
2. การคุมกำเนิดแบบถาวร โดยการตัดและผูกท่อนำไข่ในเพศหญิง และผูกท่อนำตัวอสุจิในเพศชาย